Dişi tatarcıklar kan emerken bir parazit bulaştırırlar. Bu parazitin adı Leishmania’dır. Bu parazitin oluşturduğu hastalığa şark çıbanı adı verilir. Şark çıbanı hastalığına özellikle Çukurova yöresinde rastlanılır. Bu hastalığın çok farklı çeşitleri mevcuttur. Tatarcıklar gün içerisinde kan emerek dolaşırlar. Geceleri ise tatarcıklar tenha yerlere kaçmayı tercih ederler. Şark çıbanı hastalığı tatarcığın ısırması dışında, cinsel ilişki, kan nakli veya plasenta yolu ile de bir başka kişiye bulaşabilir.
Deri meydana gelen şark çıbanı deri leishmaniasisi olarak adlandırılır. Bu şark çıbanı, deriyi ve mukozaları etkiler. Kuru veya ıslak çeşitte olabilir. Kuru tip şark çıbanı ısırığı 2 ay ila 1 yıl içerisinde deride kendini belli eder. Deri üzerinde böcek ısırığı şeklinde görüntü oluşur. Oluşan bu ısırık görüntüsü 6 ay içerisinde büyür ve ortasında bir yara oluşur. Yaranın üzeri bir kabuk ile kaplanır. Ancak bu kabuğun yaradan kalkması çok zordur. Genellikle kabarıklık ortasında tek bir yara oluşur. Bu yaranın etrafı parazitlerle kaplıdır. Aynı anda birden fazla ısırık olursa çoğul lezyon meydana gelebilir. Giysilerin kapatamadığı yerlerde yaralar gözlenirse ortalama olarak 1 yıl içerisinde iyileşmesi mümkündür. Islak tipteki şark çıbanında tatarcığın ısırdığı yerde büyük sivilceye benzeyen kızarıklık meydana gelir. Isırılan bölgenin çevresinde kızarıklıklar vardır ve zamanla büyüyerek yaraya dönüşürler. Bu yaralar çok sert ve ağırdır. Yan bölgelerde lenf bezleri büyüme gösterebilir ve 2-6 ay içerisinde iyileşmeleri mümkündür. Ancak bu tip şark çıbanlarından sonra iz kalabilir. Eğer şark çıbanı kronik bir boyutta ise belirtiler iyileşmezler ve yıllarca sürerler. Şark çıbanı hastalığı, burun, yanak, çene, alın, kol ve bacak gibi açık bölgelerde daha sık görülür. Bu hastalığı bir defa yaşayan kişi, bir daha hayat boyu bu hastalıkla karşılaşmaz.
Şark çıbanı hastalığı, tedavi edilebilen bir hastalıktır. Erken teşhis çok önemlidir. Çünkü erken teşhis sayesinde olası sakatlıkların ve ölüm risklerinin önüne geçilmesi mümkündür. Şark çıbanı tedavisi, hastalığın çeşidine ve parazitin türüne göre değişkenlik gösterebilir. Bu hastalıktan korunmak için dikkat edilecek en önemli nokta tatarcık sineklerinden uzak durmaktır. Çevre sağlığına dikkat edilmelidir.
