Bronşit Belirtileri ve Tedavisi
Nefes aldığımız zaman hava ilk olarak soluk borusuna oradan da akciğerlere doğru gider. Soluk borusu akciğerlere doğru giden iki dala ayrılmaktadır. Ayrılan bu kolların her birine bronş adı verilir. Bronşların çeşitli nedenlerden dolayı iltihap kapması sonucu bronşit hastalığı meydana gelir.
Bronşit hastalığının akut ve kronik olmak üzere 2 türü bulunmaktadır. Akut bronşit; doğrudan solunum yollarını etkileyen soğuk algınlığı ve enfeksiyonlar sonucu meydana gelen bir rahatsızlıktır. Özellikle virüs kökenli enfeksiyonlarının etkili olduğu kış aylarında yaygınlık gösterir. Kronik bronşit; bu durum daha çok sigara içen kişilerde görülen oldukça ciddi sonuçlar doğuran bir hastalıktır. Öksürük ve balgam çıkartma ile kendini belli eder. 40 – 60 yaş arasında bulunan kişilerin ¼ den fazlasında özellikle erkeklerde çok sıklıkla görülür. Hem akut hem de kronik bronşitin belirtileri benzerlik gösterir. Balgam ile birlikte görülen öksürük bronşit hastalığının en belirgin özelliğidir. Öksürükle birlikte gelen balgam genellikle şeffaf renklidir. Eğer balgam da sarı ve yeşil bir renk göze çarpıyorsa bronşit bakteriyel enfeksiyondan kaynaklanıyordur.
Akut Bronşitin belirtileri
Bronşit hastalığında görülen öksürük bazı durumlarda kuru olmakla beraber genellikle balgamda öksürükle birlikte görülür. Balgam akciğerin ürettiği bir sıvıdır. Balgamın fazla olması alt solunum yolları ile akciğerin enfekte olduğunun işaretidir. Kişide fazla bir balgam görülüyorsa zatürreeye karşı önlem almak için bir doktora görünmelidir. Hastalıkta öksürük oldukça yoğun ve şiddetlidir. Hasta çok sık bir şekilde öksürdüğünden kasılmalardan dolayı göğüs bölgesinde ve karın bölgesinde ağrılar görülmeye başlar. Çok nadir de olsa bazen öksürüğün şiddetinden kaburgalarda zedelenmeler meydana gelir ve hasta bayılır. İltihaptan dolayı oluşan akut bronşitin tedavisi yapılsa bile kuru öksürük bir süre devam eder.
İltihap ve balgamdan dolayı akciğerlere hava giriş ve çıkışını sağlayan bronşların daralması kişide hırıltılı bir nefes alımına neden olur. Ayrıca kişide nefes darlığı da oluşabilir. Hastalığın belirtilerinden bir tanesi de balgamdır ve rengi şeffaftır. Yalnız sarı, gri ve yeşil renkte de görülebilir. Sarı, sarımsı gri ve yeşil balgam daha çok kronik bronşitte görülmektedir. Bu renkte de ki balgam daha çok zatürree, akciğerde apse ve bronşektazi hastalığının belirtileri olabilir. Kişi öksürükten ve enfeksiyondan dolayı kendisini halsiz hisseder. Hafif bir ateş ve ara sıra ürperme olur. Bronşlar dolu olduğunda kişi sürekli olarak öksürür ve bu durumda göğüs bölgesinde rahatsızlığa neden olabilir.
Kronik bronşitin belirtileri arasında akut bronşitte görülenleri söyleyebiliriz. Yalnız ek olarak öksürük aylarca devam eder ve her yıl tekrarlar. Sabah saatlerinde, kış aylarında ve nemli havalarda daha fazladır.
Bronşitin Sebepleri
Grip ve soğuk algınlığa neden olan virüsler akut bronşitin ortaya çıkmasına da neden olabilmektedir. Viral ve bakteriyel kaynaklı enfeksiyonlar bulaşıcıdır. Kronik bronşitin oluşmasında ise daha çok sigara etkilidir. Ayrıca sigara kullanmayıp dumanına maruz kalan kişilerde de görülebilir. Hava kirliliği fazla olan yerlerde yaşayan insanlar ile kimyasal maddelere maruz kalan kişilerde kronik bronşit daha sıklıkla görülmektedir. Kronik bronşit bulaşıcı değildir ama tedavisi yapılmadığı zaman çok daha ciddi hastalıkların oluşmasına neden olabilmektedir.
Bronşit Tanısı
Doktor, hastanın ne tür belirtiler gösterdiğini dinledikten sonra kişiyi fiziksel bir muayeneden geçirecektir. Solunumu ve akciğerlerin durumunu görmek için film isteyecektir. Akciğer filmi ile kişide zatürree olup olmadığı kontrol edilir. Akciğerin görevini tam yapıp yapmadığı öğrenmek için hücrelere giden oksijen miktarını ölçen testler yapılır. Hastalığın bakteri enfeksiyonundan kaynakladığı düşünülüyorsa o zaman incelenmek üzere balgamdan bir miktara alınır ve incelemeye gönderilir.
Bronşit Tedavisi
Akut bronşitin tedavisinde amaç kişinin rahatlamasını sağlamak ve belirtileri hafifletmektir. Antibiyotik tedavisi tercih edilmemektedir. Nedeni ise bakterilerin kullanılan antibiyotiğe karşı dirençli duruma gelmesidir. Doktor, gerekli görürse hastada antibiyotik tedavisi uygular. Şiddetli öksürükten dolayı kaynaklanan kas ağrıları için reçeteli ve reçetesiz ilaçlar kullanabilirsiniz. Hastalığın tedavisi süresince su tüketilmesi son derece önem taşımaktadır. Çünkü su, balgam yoğunluğunu azaltarak vücuttan kolay bir şekilde atılmasını kolaylaştıracaktır.
Kronik bronşitin tedavisi sırasında ise hastanın genel durumuna göre solunum yollarının rahatlamasını sağlayan bronkodilatör ve iltihap azaltıcı steroidler kullanılır. Bu tür bronşitte izlenecek tedavi yöntemi ve kullanılacak ilaçlar hastadan hastaya farklılıklar gösterebilmektedir.
Öksürüğünüz 3 haftadan fazladır devam ediyorsa, öksürüklerden dolayı uykunuz bölünüp, uyanıyorsanız, ateş 4 – 5 günden beri sürüyorsa, 38 derece ve üstünde ateşiniz varsa, çok fazla balgam bulunuyorsa ve balgamın rengi normalden farklıysa, nefes darlığı ve hırıltılı nefesin varlığı kişide bronşiti düşündürmelidir. Zaman kaybetmeden hemen doktora başvurmanız hastalığın kontrol altına alınması açısından büyük önem taşımaktadır.
