Akciğer Sönmesi ( Pnömotoraks ) Belirtileri ve Tedavisi
Akciğerler göğüs boşluğunun sağ ve sol taraflarında yer almaktadır. Akciğerler biri göğüs duvarının iç yüzeyini kaplayan diğeri ise dış yüzeyini saran çok ince iki kılıf ile örtülmüştür. Akciğer zarı veya diğer bir ismi ile plevra adı verilen 2 kılıf arasında normal olarak hava yoktur ve buradaki basınç değerleri negatiftir. Normalde akciğer dokusu aynen bir balonda olduğu gibi sönme ve büzülme eğiliminde olmasına rağmen plevra boşluğunda bulunan bu negatif hava sayesinde şiş durumda kalmaktadır. Nefes alındığı zaman solunum kasları sayesinde göğüs kafesi daha fazla genişler ve içeriye bir miktar hava girer. Nefes verme ile alınan hava dışarı atılır. Yalnız zor nefes alınıp verilse de akciğerlerde bir miktar hava devamlı kalır yani akciğerler tam anlamıyla sönmez. Akciğerleri çevreleyen bu boşluk aslında gerçek bir boşluk değildir bu sanal bir boşluktur. Bu sanal boşlukta çok az sıvı vardır. Bu sebeple nefes alınıp verildiği zaman akciğerler hareket edebilmektedir.
Göğüs duvarı dışarıdan oluşan darbelerden veya akciğer hastalıklarına bağlı olarak yırtılabilir. Bunun sonucu olarak plevra boşluğuna hava girer ve bu boşlukta bulunan basıncın değeri negatif değerlerden nötr veya pozitif değerlere yükselir. Bu olayın sonucunda akciğer kendisini açık tutacak bir güçten mahrum kaldığı için aynen bir balon gibi söner. Akciğer sönmesi olarak nitelenen bu durumda akciğer ya kısmen veya tamamen solunum görevini yerine getiremez duruma düşer.
Akciğer sönmesi 2 grupta toplanır. Bunlardan ilki yukarıda da anlattığımız gibi göğüs duvarını delmeye neden olan bir darbe sonucu plevra boşluğunun hava ile dolması, ikincisi ise kendiliğinden oluşan akciğer sönmesinde akciğer dokusunun yırtılması sonucu sonlunum yollarından plevra boşluğuna hava dolmasıdır. Kendiliğinden oluşan pnömotoraksta bazı durumlarda KOAH, akciğer tüberkülozu, astım, akciğer kanseri, bronşektazi ve akciğer apsesi hastalığı akciğer dokusunda tahribata neden olur ve yırtılan akciğer dokusu plevra boşluğuna hava dolmasına neden olur.
Akciğer Sönmesi Belirtileri
Herhangi bir sebepten dolayı oluşmayan akciğer sönmesi dinlenirken veya egzersiz yaparken ortaya çıkabilir. Hastanın solunum durumları normal olduğundan ciddi denebilecek bir durum ve belirtiler ortaya çıkmaz. Bunun sonucu olarak ta kişi doktora başvurmaz. Hastalığın ana belirtilerinin başında aniden ortaya çıkan göğüs ağrısı ve nefes almada güçlük vardır. Bu belirtilerin şiddet derecesi hastadan hastaya değişiklik gösterir. Akciğer sönmesi hastalığında erken müdahale olmaz ise solunum yetmezliği gibi ciddi durumlar ortaya çıkabilir.
Akciğer Sönmesi Teşhisi
Hastalığın teşhisinin yapılabilmesi için ilk olarak hastaya fiziksel bir muayene uygulanmaktadır. Muayene sırasında akciğerin sesleri dinlenir ve akciğerde sönme olup olmadığı anlaşılır. Yalnız bu muayene teşhis için yeterli olmaz. Doktor kesin teşhis koyabilmek için hastadan akciğer grafisi isteyecektir.Bu grafikte akciğer yapısı net bir şekilde görüldüğünden akciğerde sönme olup olmadığı kesin olarak görülecektir.
Akciğer Sönmesi Tedavisi
Akciğer sönmesinde 4 farklı yöntem izlenmektedir. Bunlardan ilki dinlenme ve oksijen desteği alınmasıdır. Bu tedavinin süresi genel olarak bir hafta sürmektedir. Tedavinin sonunda hastanın tekrar bir akciğer grafisi çekilir ve akciğerlerinin durumuna bakılır. Diğer bir tedavi yöntemi ise basit aprasyondur. Tedaviye başlamadan önce hastaya lokal anestezi yapılır. Daha sonra plevra sıvısı içinde bulunan hava bir iğne yardımıyla dışarı alınır. Sonucu öğrenmek için hastanın akciğer grafisi çekilir. Diğer akciğer hastalıklarından dolayı oluşan akciğer sönmesinde göğüs tüpü ile drenaj yapma uygulanır. Ayrıca bu yöntem ilk iki tedavi başarısız olursa uygulanır. Son tedavi yöntemi ise cerrahi tekniğin uygulanmasıdır. Bu operasyon devamlı olarak tekrarlayan akciğer sönmelerinde tercih edilmektedir. Tüm tedavilerin yapılmasına rağmen hastanın şikâyetleri azalmadıysa genel anestezi altında ameliyat yapılır. Ameliyat sırasında akciğer ve göğüs duvarı arasındaki yırtıklar dikilir ve tedavi tamamlanır.