Pankreas İltihabı Belirtileri ve Tedavi Şekli
Pankreas iltihabı ya da bilinen diğer adıyla pankreatit oldukça yaygın görülen bir hastalıktır. Karın bölgesinin tam arkasında ve ince bağırsağın üst kısmında bulunan bu organ düz şekildedir. Pankreasın vücudumuzdaki işlevi yağlar ve karbonhidratların sindirimi için gerekli olan enzimlerin sağlanmasıdır. Bunun yanında insülin ve glukom hormonlarının üretimi de pankreas tarafından yapılmaktadır. Bu hormonlar kan şekeri düzeyinin normal seyretmesi açısından çok önemlidir ve insülin eksiliğinde şeker hastalığı ortaya çıkmaktadır. Pankreasın iltihaplanması çeşitli sebeplerden oluşabilir. İki tür pankreas iltihaplanması vardır. Akut ve kronik pankreas iltihaplanması. Akut pankreas; aniden ortaya çıkar ve kısa sürelidir. Genelde fazla alkol tüketimi veya safra kesesinde bulunan taşlar nedeniyle oluşur. Akut pankreasın bir diğer nedeni olan safra kesesi taşları pankreas kanalını tıkar. Kandaki kalsiyum miktarının artması da akut pankreas iltihabına neden olabilir.
Pankreas İltihabı Belirtileri
Karın bölgesinin hemen üst kısmında oluşan ve zamanla çoğalan ağrılar ile kendini belli eden pankreas iltihabı akut ve kronik olmak üzere iki şekilde belirti vermektedir.
Akut Pankreas Belirtileri
- Kişide bulantı ve kusma, ateş, nabzın hızlı bir şekilde atması, terleme durumları, karın bölgesinin şişmesi, hazımsızlık, karında gaz ve hıçkırık, deride döküntüler, yorgunluk belirtileri, baş ağrısı, kan basıncının düşüklüğü, böbrek ve kalp yetmezliği.
Kronik Pankreas İltihabı Belirtileri
- Kusma ve bulantı görülmesi, hazımsızlık, sindirim sistemi ile ilgili sorunlar, dışkının kötü kokulu ve yağlı olması, kontrol edilemeyen kilo kaybı.
Akut Pankreas İltihabı Sebepleri
- En yaygın nedenleri arasında safra taşları ve kumu, safra kesesi hastalıkları ve uzun süreli alkol kullanılması, pankreas yapısının normalden farklı olması, kanda aşırı derecede lipid olması, travma sonucu oluşan yaralanmalar, diüretik türü bazı ilaçların kullanımı, viral ve bakteri kökenli enfeksiyonların olması.
Akut pankreas iltihabının uzun sürmesi ve tedavi edilememesi kronik pankreas iltihabına neden olur. Bu durumda pankreas dokusunda yaralanma ve iltihaplanma meydana gelir. Ayrıca sindirim sisteminde problemler çıkar ve insülin düzeylerinde değişiklikler gözlenir.
Pankreas İltihabı Tanısı
Hastalığın teşhisinde fiziksel muayene, röntgen, kan ve dış testleri yapılır. Akut ve kronik pankreas tanısında muayene ve testler farklılık gösterebilir. Akut pankreas iltihabı teşhisi sırasında doktor kan basıncını, ateşini ve nefes alış veriş hızını kontrol eder. Kan ve idrar testleri yapılır. Tam kan sayımı ve şeker düzeyi ölçülür. Karın bölgesinin MR’ı çekilir. Röntgen ile safra kesesi taşlarına bakılır. Ayrıca röntgen sayesinde pankreas hücrelerinin durumu da kontrol edilmiş olur. Kronik pankreas iltihabı tanısında ise; serum amilaz, lipaz ve tripsinojen değerlerine bakıldığı kan testleri, ultrason ve ERCP görüntüleme testleri yapılır. Testlerde pankreasta ki kalsiyum tortu düzeyine bakılır.
Pankreas İltihabı Tedavisi
Pankreasta meydana gelen hastalıklar hayati önem taşıdığı için hemen acil müdahale edilmesi gerekmektedir. Tedavi sırasında sindirim sorunları ortadan kaldırılarak hazımsızlık önlenir ve enzimlerin yeniden sindirim işlemini yerine getirmesi sağlanır. Müdahale ile iltihap kontrol altına alınır. Hastaya sıvı takviyesi yapılır. Karın ağrısını azaltmak için ise hastaya analjezik verilir. Kalsiyum ve vitamin takviyesi yapılır. İltihap tam iyileşmeden kişinin normal beslenmeye geçmesi imkânsızdır. Bütün bu işlemleri yaptıktan sonra pankreas iltihabına neden olan esas sebep araştırılır. Eğer iltihap safra kesesi taşlarından meydana gelmiş ise safra kesesi taşları alınır. Safra kesesi kanalında bir daralma meydana gelmiş ise o zaman cerrahi girişim ile kanal genişletilir. İltihaplanma sonucu pankreas dokusu zarar gördüğünden zarar gören o bölge ameliyat ile çıkartılır.