Birbirine sınır yapıda olan, aynı ya da farklı tipte imalatları birbirinden ayırmak için bırakılmış olan boşluklara denilmektedir. Boşluk bırakma işlemleri birçok farklı yapıda ve yer de kullanılmaktadır. Aynı tip olarak bakıldığında, beton dökümleri, temel döşemeler ve blok şekilde dökülen istinat duvarlarında dilatasyon kullanılır. Farklı tip yapılarda ise seramik yapılardan alçıpan yapı malzemesine geçişlerde dilatasyon derzi bırakılabilmektedir. Dilatasyon sistemsel olarak mimari projenin içerisinde en başından beri dâhil edilmesi gereken bir inşaat terimi olarak yer almaktadır.
Bu boşlukların olmaması halinde yapının korunması ve güvenliği sağlanamamaktadır. Ufak bir işlem olarak görülse de aslında dilatasyon nedir sorusunun yanıtı oldukça büyüktür. Yapılarda kullanılmakta olan her malzemenin ısı değişimleri farklıdır. Bu ısı değişimlerine göre genleşme ve büzüşme kapasitelerine sahiptirler. Betonarme yapılarda yaz ve kış ayları içerisindeki sıcaklık ve ısı değişimi, gece ve gündüz arasındaki sıcaklık ve ısı değişimi farklılıklarından dolayı gençleşme ve kısalma eğilimi olur.
