Kireçlenmenin Nedenleri ve Tedavisi
Dejeneratif veya diğer bir ismiyle osteoartrit adıyla bilinen kireçlenme oldukça yaygın bir eklem hastalığıdır. Bu hastalık her yaştan insanı etkileyebilir ama en fazla 65 yaş üstü kişilerde daha sık görülmektedir. Kireçlenme olduğu zaman kemik uçlarını örten kıkırdakta bozulmalar görülür. Bu yer eklemlerin buluştuğu, bir eklemin oluştuğu ve böylece hareketin sağlandığı bölgedir. Arada bulunan kıkırdak yapı yıpranınca kemikler korunmasız kalır ve birbirine sürtünmeye başlar. Kıkırdakta oluşan bu bozulma eklemin şekil ve yapısında da değişiklikler olmasına neden olacağından eklem normal işlevini rahat bir şekilde yerine getiremeyecektir. Merdivenleri çıkmak ve inmek zorlaşır. Yürürken kişi hafif bir şekilde aksar. Böyle olmasının sebebi ise ekleme artı bir yükün binmesidir. Kıkırdağın yıpranmasından dolayı eklem içinde başka sorunlarda ortaya çıkabilir. Kırılan kemik veya kıkırdak parçaları eklem sıvısı içinde yüzerler. Bu durum tahrişe ve ağrılara neden olur. Kemik uçlarında oluşan çıkıntılar çevre dokulara zarar verebilir ve sonuç olarak yine ağrı oluşur.
Belirtileri
Belirtiler hangi eklemin etkilendiğine ve durumun ciddiyetine bağlı olarak farklılık gösterecektir. En yaygın belirtiler arasında şunları sayabiliriz. Özellikle sabah saatlerinde veya bir süre dinlendikten sonra tutulma ve ağrılar vardır. En çok etkilenen eklem bölgeleri ise bel, kalça, diz ve ayaklardır. Bu eklemlerde kireçlenme meydana geldiği zaman yürüme, merdiven çıkma ve nesneleri yerinden kaldırmak gibi hareketlerde zorlanılır. Boyun ve parmak eklemleri en çok etkilenen diğer bölgelerdir. El ve parmak eklemleri etkilendiği zaman kireçlenmeden dolayı herhangi bir nesneyi kavramada ve tutmada zorlanma olur. Kalem tutmak veya nakış işlemek kişi için oldukça zor yapılan hareketler olur.
Nedenleri
Kireçlenmenin birden çok sebebi bulunmaktadır. Bu hastalığın oluşmasında oldukça fazla etken bir araya gelir. Bu sebepler arasında bazıları şunlardır. Vücudun kıkırdağını oluşturan proteini üreten bazı genler insanlarda görevlerini tam olarak yerine getiremiyor olabilirler. Bu genetik bozukluk çok nadir bir şekilde görülür. Bu tür insanlarda gen kusurundan dolayı kemikler daha incedir ve eklemler genç yaşlarda yıpranmaya başlar. Başka genetik özellikler nedeniyle eklem ve kemiklerin birleşme şekillerinde ve eklem yapısında bozulmalar meydana gelebilir. Böyle bir durum kıkırdak yapının normal zamanından daha kısa bir sürede yıpranmasına neden olur. Eklemlerde kireçlenmenin oluşmasında kişinin yaşam biçimi de oldukça büyük önem taşımaktadır. Bunun yanında beslenme, uyku, spor veya sigara kullanımı kireçlenmenin oluşup oluşmayacağını büyük ölçüde etkiler.
Vücut ağırlığının yükünü kalça ve dizler taşır. Kilonun fazla olması bu eklemlere ekstradan bir yük biner. Bu durum eklemlere gereğinden fazla yük binmesine neden olacaktır. Alınan her bir kilo dizlere ve kalçalara bunun birkaç katı baskı yapar. Uzun yıllar fazla kiloları taşımaya alışan eklemler zamanından önce yıpranır. Aşırı şişmanlık eklemlerde kireçlenmenin tek nedeni olabilmektedir. Bazı durumlarda devamlı tekrarlanan hareketler veya eklemlerde oluşan kırık veya ameliyat kökenli yaralanmalar kireçlenmeye neden olabilir. Eklemleri, tendonları ve bağlarını devamlı olarak sakatlayan sporcularda kıkırdak aşınması daha çabuk olur. Omuz eklemleri devamlı aynı hareketin yapılmasından dolayı veya yaralanma sonucu kireçlenebilir. Sağlıklı yaşamın başlıca şartlarından biri düzenli olarak egzersiz yapmaktır. Yalnız egzersizleri yaparken yapılan egzersizler yaşa ve kiloya uygun olmalıdır. Yanlış yapılacak hareketler vücudun sakatlanmasına sebep olur. Örneğin spor yaparken uygun bir spor ayakkabısının giyilmemesi eklemlere ve kıkırdaklara zarar verebilir.
Kireçlenmenin oluşmasında yukarıda sayılan sebepler dışında birçok faktör rol oynayabilir. Bunlar arasında romatid artrit, şeker hastalığı, tiroit bezinin aşırı bir şekilde çalışması veya aşırı demir miktarının olması gibi metabolik hastalıklar da kireçlenmede etkili olabilmektedir.
