GUT HASTALIĞI

Vücuttan atılması gereken maddeler, ürik aside dönüşerek uzaklaştırılır. Ürik asit, pürin denilen bir maddelerin yıkım ürünüdür. Belirgin olarak protein yapısındaki maddelerin atılım şekli olan ürik asidin, atılmasında bir sorun varsa veya çok fazla üretiliyorsa bu madde bir süre sonra vücutta birikir. Dolayısıyla kandaki miktarında artış meydana gelir ve fazlalık oluşur. ürik asidin fazlalığı eklemlerde birikir ve iltihap meydana gelir. Bu duruma gut hastalığı denir.

Gut hastalığı genel anlamda romatizmal bir hastalıktır. Diğer hastalıklardan farklı ise olarak zaman zaman ortaya çıkmasıdır. Genellikle ayak baş parmağındaki iltihapla kendini gösterir ve kronik bir hastalıktır. Kanıtlanmış kesin tedavisi bulunmamaktadır.

Görülmesi erkeklerde kadınlara oranla daha fazladır. Gut hastalığı, en sık 40-65 yaş arasında kendini gösterir. Genç erişkinlerde görülme olasılığı çok azdır ve kadınlarda daha çok menapoz döneminde açığa çıkar.

Gut hastalığının nedeni ürik asit miktarının kanda ve dokularda artmasıdır. Ürik asit miktarında artış olmasında bazı etkenler rol oynar. Vücutta ürik asit üretimi aşırı derecede bir artış olabilir veya ürik asidin böbreklerden atılmasında bir bozukluk söz konusu olabilir. Bununla beraber var olan kronik böbrek iltihabı olması ve idrar söktürücü ilaç kullanılması  kandaki ürik asit miktarını artırır. Ayrıca şeker hastalığı, yüksek tansiyon, şişmanlık gibi hastalıklar gutun ortaya çıkma olasılığını arttırır. Gut için beslenme tarzı daha önceleri önemli bir neden olarak görüldüyse de, günümüzde bunun hastalığa yakalanma olasılığında fazla bir etkisi olmadığı savunulmaktadır. Fakat alkol ve sigara kullanımı gut için risk teşkil eder. Obezite gut hastalığı riskini artırır ve kalıtsal faktörlerde bir çok hastalıkta olduğu gibi gut içinde etkili bir faktördür.

Gut hastalığı belirtileri ataklar halinde gelir ve ilk atak oldukça şiddetlidir. Eklem bölgelerinde ağrı ve şişme oluşur. (Özellikle ayak baş parmağı) Parmak, çok hassaslaşır, şişme, kızarıklık ve ağrı hissi meydana gelir. Bu ağrılar sabaha karşı veya gece uykudan uyandıracak kadar rahatsız edici bir ağrıdır.

Ataktan hemen sonra, hastalık, herhangi bir belirti vermeden bir süre devam eder. Yanlızca yapılan testlerle, kandaki ürik asit miktarının yüksek olduğu saptanabilir. Bu duruma ara dönem verilir. (birinci ve ikinci atak arasındaki dönem)

Eklem bölgelerinde tuz kristalleri birikmesinden dolayı hareket kısıtlanması görülebilir. Bu durum şekil bozuklukları, eklemlerin görevini yapamaması gibi durumları ortaya çıkarır. Kristaller  deri altında, avuç içinde, parmak uçlarında da şişliklere sebep olur fakat bir zararı yoktur. İlerleyip büyümesi durumunda alınması gerekebilir.

Tedavi için il olarak uzmana başvurmak gerekmektedir. Sağlık ocakları, bunun için yeterli donanıma sahip olmayabilir. Yapılan testlerde bu durum saptanır fakat ürik asit miktarının yüksek olması, gut hastalığının olduğu anlamına gelmez. Bunun dışında gut tanısı koyduracak özel bir kan testi yoktur.

Film çekimi de şişliklerin görülmesini sağlar. Fakat kesin tanısının konması için, eklemlerden alınan sıvıda, ürik asit kristallerinin varlığını tespit etmek gerekir. Bu eklem sıvısı, şişmiş ve ağrılı olan eklemden alınır.